Çakıroğlu yaptığı değerlendirmede; 2024 yılı verilerine göre ülkemizde 1 milyon 438 bin ton yaş çay işlendiğini ve üretilen yaş çay miktarının % 54.53’ünü (783 bin 483 ton) ÇAYKUR’ un %45.47’sinin de (654 bin 999 ton) özel sektör tarafından işlendiğini belirtti.
Yavuz Selim Çakıroğlu ülkemizin 1 milyon 250, 1 milyon 400 bin ton arasındaki üretimle dünya çay üretici ülkeleri arasında beşinci sırada yer aldığına vurgu yaparak şu görüşlere yer verdi:
“Doğu Karadeniz Bölgesi’nde 791 bin 287 dekar alanda yaklaşık 205 bin 118 üretici çay tarımı yapmaktadır. 2024 yılında rekolte 1 milyon 438 bin tonun üzerine çıkmıştır. Bir önceki yıla göre yaş çay rekoltesi %5,74 oranında artış göstermiştir. Bu artış iklim şartlarının elverişli gitmesi sonucunda dördüncü sürümün olmasından dolayı ortaya çıkmıştır.”
-2025’te iyi bir çay politikası bekliyoruz…
Çakıroğlu açıklamasına 2024 yılında Türkiye genelinde yaşanan ekonomik sıkıntının imalatçı çay sektörünü de olumsuz etkilediğini, her ne kadar sektör desteklense de kuru çay fiyat politikasının buna engel olduğunu ifade ederek şöyle devam etti:
“Geçen yılın sezon başında yaş çay beklentileri fazla olsa da 17+2=19 TL fiyat açıklandı. Bu her ne kadar üreticiyi tam olarak memnun etmese de kötü bir fiyat da değildi. Bu kapsamda yaş çaydan elde ettiğimiz kuru çaya gerekli düzenlemeler yapılsa sezon ortasına doğru yaş çay alım fiyatı özel sektörde 17 TL’den 14-11 TL seviyelerine inmeyecekti. 2025 yılı sezonunda bunlardan ders alınarak olumlu bir çay alım politikası izlenirse yeni sezonda hem üreticinin hem de sanayicinin yüzü güler. Artan maliyetler sektörde herkesin belini büküyor. Yine de her türlü olumsuzluğa rağmen özel sektör kendi gücü doğrultusunda üretimini yaparak ülke ekonomisine katkı sağlamaya çalışıyor.”
-Genç nesil çay tarımını tercih etmiyor…
Çay gelirinin düşüklüğünden şikayetçi olan üretici kesiminin çayı kendi toplama yerine işçiye yaptırdığını vurgulayan Çakıroğlu, “Bu tercih üretici nezdinde sorun yaratıyor. 2023 de 800 lira olan günlük yaş çay toplama ücreti geçen yıl 1600 liraya kadar çıktı. Artık çay sektöründe büyük oranda yabancı işçi çalıştırılıyor. Bu da yurtdışına paramızın çıkması demek. Çayını özel sektöre geçen yıl kilosu 11-14 TL bandında satan müstahsil bunun asgari 6 lirasını işçiye ödedi. Gübre, bakım parası derken neredeyse zarar etti. Çayını kendisi toplayan müstahsil ise kazanç elde eder. Ama günümüzde gençler ne yazık ki çay tarımını tercih etmiyor ve çay toplama işçiliği yapmaktan kaçınıyor. Adeta çalışmadan rahat yaşamanın peşinde koşuyorlar. Bu da sektörün geleceğini tehlikeye düşürüyor.” Dedi.
-Acilen Çay Çalıştayı düzenlenmeli…
TTB Başkan Yardımcısı Yavuz Selim Çakıroğlu çay ve fındığın bölgenin en önemli tarımsal geçim kaynağı olduğunu hatırlatarak açıklamasını şöyle tamamladı:
“Yörenin başta siyasi temsilcileri olmak üzere, STK’lar ve üreticiler ortak bir kararla çay ve fındıkta kalıcı ve istikrarlı politikalar geliştirmelidirler. Bunun için kısa vadede yapılacakları ele almak amacıyla paydaşlar bir araya gelip bir çay çalıştayı düzenlemelidir. Halen çıkarılmayan Çay Kanunu başta olmak üzere gereken yasal düzenlemeler acilen yapılmalıdır.
